امام رضا(ع) روز ۱۱ ذیقعده سال ۱۴۸ هجری در مدینه به دنیا آمد.پدر بزرگوارش امام کاظم(ع)و مادر گرامی­اش نجمه نام داشت.پس از شهادت امام کاظم(ع)،امام رضا(ع)در سی و پنج سالگی به امامترسید.امام رضا(ع)به مسائل دینی ،علمی،اخلاقی و مالی مردم بسیار رسیدگی می­فرمود و ازحاکمان ستمگر نمی­هراسید.

در زمان امام رضا(ع) حاکمی زورگو و ستمگر به نام مامون زندگی می­کرد و پایتختش در شمال خراسان بود.هنگامی که مامون به حکومت رسید اوضاع کشور بسیار آشفته بود.مسلمانهایی که از او راضی نبودند علیه او قیام و شورش کردند.مامون با مشکلات و سختی­های فراوان توانست آنها را سرکوب کند.اوحاکمی مکار و حقه باز بود و برای خاموش کردن اعتراض­های مردم تصمیم گرفت امام رضا(ع)را ولیعهد خود سازد.

امام(ع)به شیعیان می­فرمود:مامون می­خواهد من ولیعهد او باشم و من راضی نیستم.او مرا با زور و تهدید به سوی خود دعوت کرد،اما نقشه­های مامون عملی نخواهد شد.به دستور مامون،امام رضا(ع)وارد شهر مرو شد.او برای فریب مردم از آن حضرت خیلی خوب پذیرایی کرد و به مسلمانها گفت:از امروز علی­بن موسی الرضا(ع)ولیعد من خواهد بود،اما برای آنکه مقام امام رضا(ع)را در پیش مردم پایین بیاورد از دانشمندان مختلف دعوت می­کرد تا از آن حضرت سوال­های سخت بپرسند.
مامون فکر می­کرد اگر امام رضا(ع)نتواند به سوال­های آنان پاسخ درست بدهد مقامش پایین می­آید،اما آن حضرت به قدری به سوال­های آن­ها درست و زیبا پاسخ می­دادند که همه مردم می­گفتند:مقام امام رضا(ع)از مامون خیلی بالاتر است.مامون دید که نه تنها مقام امام رضا(ع)پایین­ نیامده،بلکه مردم روز به­روز به آن حضرت علاقمندتر می­شوند و خودش را در پیش مردم خوار و ذلیل می­دید،ترسید که حکومتش از دست برود،به همین خاطر امام(ع)را مسمومکرد.سرانجام،حضرت امام رضا(ع)که مانند پدرش مسموم شده بود، در روز آخر ماه صفر سال دویست و سه هجری به شهادت رسید و در سرزمین خراسان در شهر طوس به خاک سپرده شد.

منبع:کتاب دو جلدی زندگانی ۱۴معصوم